Roma: Janüs, Çift Yüzlü Tanrı

Antik Roma'nın mitolojisinde, Janüs yeni başlangıçların Tanrısıydı. Kapılar ve geçitlerle, bir yolculuğun ilk adımlarıyla bağlantılıydı. İngilizce'de Ocak ayının adının(January) Janüs'ün onuruna verildiğine inanılır(çünkü Ocak yılın başlangıcıdır), bununla birlikte bazı akademisyenler Ocağın adını Juno'dan aldığını öne sürerler.

Bunları biliyor muydun?

• İngilizce Ocak(January) ayının adını Janüs'ten aldığına inanılır: Ocak yeni başlangıçların zamanıdır.
• Değişiklik ve gelecekten günümüze, günümüzden geleceğe geçişin Tanrısı olarak, Janüs bir dönem Zaman Tanrısı olarak görülürdü. 
• Antik Roma'da, Janüs'ün tapınağının kapıları yalnızca barış zamanlarında kapatılırdı: yani pek sık kapatılmazdı. 

Janüs sık sık Jüpiter ile birlikte çağrılır ve Roma panteonunda yüksek sıralarda bir Tanrı olarak görülür. Neredeyse bütün Roma Tanrılarının Yunan karşılığı olsa da, Janüs'ün Yunan karşılığının olmaması sıradışıdır. Daha erken bir Etrüsk Tanrısından evrilmiş olması muhtemeldir, ancak rahatlık içinde Janüs'ün eşsiz olarak Romalı olduğunu söyleyebiliriz. 

Geçitlerin ve Kapıların Tanrısı

Bir çok yorumlamada Janüs'ün ters yönlere bakan iki yüzü vardır. Bir efsanede, Satürn ona geçmişi ve geleceği görebilme gücünü bahşeder. Roma'nın ilk zamanlarında, şehrin kurucusu Romulus ve adamları Sabine'in kadınlarını kaçırdılar ve tepki olarak Sabine'in adamları Roma'ya saldırdılar. Bir şehir gardiyanının kızı Romalı dostlarına ihanet etti ve Sabinelilere geçitleri açtı. Capitol Tepesine tırmanmaya çalıştıklarında Janüs sıcak bir pınarı patlattı ve onları geri çekilmeye zorladı. 

Roma şehrinde Ianus geminus olarak bilinen bir tapınak Janüs'ün adına dikilmiş ve Mylae Savaşı'ndan sonra, M.Ö 260'da kutsanmıştı. Savaş dönemlerinde kapıları açık bırakılır ve içeride sunumlar yapılırdı, askeri kararların sonuçlarını tahmin etmek amaçlı kehanetlerle birlikte. Janüs'ün tapınağının kapılarının yalnızca barış zamanlarında kapatıldığı söylenirdi, hatta Hristiyan din adamlarının sonradan gelen iddialarına göre Ianus geminusun kapıları ilk olarak İsa doğduğu anda kapatılmıştır. 

Değişiklik ve gelecekten günümüze, günümüzden geleceğe geçişin Tanrısı olarak, Janüs bir dönem Zaman Tanrısı olarak görülürdü. Bazı bölgelerde tarımsal değişiklik dönemlerinde onurlandırılırdı, özellikle ekme sezonunun başında ve hasat vakitlerinde. Ek olarak, hayati olaylarda da Janüs'ün çağrıldığı düşünülüyor; cenazeler ve düğünler, genç erkeklerin adamlık yaşına ulaşmaları gibi. 

Diğer bir deyişle, Janüs uzay ve zamanın gardiyanıdır. Ovid Fasti'de böyle yazmıştır: "Alametler başlangıçlardadır, ilk sese kulaklarını döndürüyorsun ve kahin ilk kez gördüğü kuşun toprağına karar veriyor. Tanrıların kulakları gibi tapınakların kapıları da açık... ve kelimelerin ağırlığı var."

Hem geriyi hem de ileriyi görme yeteneği sebebiyle, Janüs kapı ve geçitlere ek olarak kehanetin gücüyle bağlantılıdır. Çift başlı bir Tanrı olarak da vakit vakit güneş ve ay ile bağdaşlaştırılır. 

Antik Tarih Ansiklopedisi'nden Donald Wasson, Janüs'ün sonradan Tanrı konumuna yükseltilmiş erken bir Roma kralı olarak gerçekten var olmuş olabileceğini söylüyor. 

Ritüel ve Büyüde Janüs ile Çalışmak

Büyülü ritüellerde ve çalışmalarda Janüs'ün yardımını istemenin birkaç yolu var. Kapıların ve geçitlerin koruyucusu rolüne dayanarak, yeni bir yolculuğa çıkarken veya Yeni Başlangıçlar ritüeli tutarken onun yardımını istemeyi gözden geçirebilirsiniz. Janüs aynı zamanda arkasına da baktığından, geçmişinizin gereksiz yüklerini sırtınızdan atmanızda yardımcı olmasını rica edebilirsiniz. Ya da kötü bir alışkanlığı hayatınızdan elemeye çalışmakta. 

Eğer rüya kehanetleri veya maneviyat çalışmaları yapmayı planlıyorsanız Janüs'ü bir el için çağırabilirsiniz, sonuçta bir kehanet Tanrısıdır. Ama dikkatli olun, çünkü Janüs bazen size görmek istemeyeceğiniz şeyleri de gösterecektir.